Tasarım ve Programlama - GAP İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Koordinatörlüğü Ercan YİĞİT

• Anasayfa
• Merkezköy ve Köye Dönüş Kırsal Kalkınma Projesi

MERKEZ KÖY VE KÖYE DÖNÜŞ KIRSAL KALKINMA PROJESİ

Gerekçe: GAP Bölgesi kırsal alanı dağınık bir yerleşim dokusana sahiptir. Kırsal alanda düşük nüfuslu köy ve mezralardan oluşan bir yerleşim dokusu gözlenmektedir. Bu durum kırsal alana eğitim, sağlık, altyapı vb. hizmetlerin götürülmesini zorlaştırmakta, bu da yatırımların maliyetini artırmaktadır. Bu nedenle kırsal alanda insan kaynaklarının ve sosyal refahın geliştirilmesinde güçlüklerle karşılaşılmakta, gerek kırsal ekonomi gerekse de sosyal gelişme göstergelerinin geliştirilmesinde yeterli etkinlik sağlanamamaktadır.

Amaç: Kamu tarafından sunulan sosyal hizmetlerin ve fiziksel ve sosyal altyapının gelişme potansiyeli bulunan köylerde yoğunlaştırılması yoluyla kırsal alanda cazibe merkezleri oluşturmak ve kırsal nüfusa yönelik hizmetlerin bu cazibe merkezleri üzerinden sunumunu sağlamaktır. Bu yolla nüfus hareketleri de yönlendirilebilecek, kırsal alanda kent nüveleri oluşturulabilecektir.

Hedefler:

• Kırsal alanda cazibe merkezleri oluşturmak, hizmetlerin bu cazibe merkezleri üzerinden sunumunu sağlamak
• Kırsal sanayinin ve diğer gelir getirici ekonomik aktivitelerin belirlenip geliştirmesi yoluyla kırsal toplulukların sürdürülebilir gelir düzeyini artırmak
• Alternatif kırsal gelişme ve çekim merkezleri (merkez köyler) oluşturmak yoluyla kırdan kente göç hızını ve böylece kentler üzerindeki aşırı nüfus baskısını azaltmak

Yapılan Çalışmalar: İlgili valilikler, kaymakamlıklar, tarım il ve ilçe müdürlüklerinden gelen projeler değerlendirilerek, uygulamaya konmaktadır. 

2007-2010 yılları arasında Adıyaman’da 7, Batman’da 12, Kilis’te 13, Mardin’de 6, Siirt’te 16, Şanlıurfa’da 3, Şırnak’ta 10 olmak üzere toplam 67 alt proje yürütülmüştür.

2011 yılında proje kapsamında sunulan 7 adet ekonomik gelir getirici, eğitim, sağlık ve sosyal projeleri de içeren alt projeler uygulamaya konmuştur. Ayrıca, Entegre Kırsal Kalkınma Projesi kapsamında Adıyaman, Şanlıurfa, Kilis ve Gaziantep’teseçilen pilot ilçeler desteklenmiş olup izleme çalışmaları devam etmektedir.2012-2013 yıllarında Entegre Kırsal Kalkınma Projesi ile birlikte ortak pilot alanlarda çalışmalar yürütülmektedir.

2012 yıllında Entegre Kırsal Kalkınma Projesi çerçevesinde Sason ve Gercüş (Batman), Baykan ve Şirvan (Siirt) ile Güçlükonak (Şırnak) ilçeleri pilot ilçeler olarak belirlenmiş ve hazırlanan  “Alt Bölge Kırsal Kalkınma Planları” doğrultusunda önceliklendirilen projelerde değerlendirilmiştir.

2013 yılındaAdıyaman Diyarbakır ve Batman Valilikleri ile GAP İdaresi arasında işbirliği protokolleri imzalanmış ve aşağıda yer alan 10 adet alt proje çalışmalarının süreci başlatılmıştır.

• Adıyaman (Samsat)- Yukarışeyhler Beldesi Çınar Mahallesi Sulama Suyu Temini Projesi
• Diyarbakır (Çüngüş)-  Çakmak Köyü Hayvancılığı Geliştirme Projesi 2. Aşama
• Diyarbakır (Çakmak)- Haydi Öğrenciler Kütüphaneye
• Batman (Gercüş) - Gercüş Kırkat Gölet Alanı
• Batman (Gercüş) - Temel Sağlık Yaygın Eğitimi
• Batman (Gercüş) - Gercüş İlçe Merkezinde bir Pazar Yeri Kurulması Projesi
• Batman (Sason) - Meyveciliği Geliştirme Projesi
• Batman (Sason) - Turizmi Geliştirme Projesi
• Batman (Sason) - Mesleki Beceri Kazandırma Projeleri
• Batman (Sason) - Sason Çayı Çevre Düzenlemesi Projesi

Batman ve Sason Entegre Kırsal Kalkınma Projesi kapsamında belirlenen pilot ilçelerdir.